Specials

De Amerikaanse band Happy the Man behoort tot de legendes uit de prog. Twee albums brachten ze in de zeventiger jaren uit , 'Happy the Man' en 'Crafty Hands', die beide een prima indruk achter lieten. Daarna ging het kaarsje uit en moesten liefhebbers het doen met demo's en nooit uitgebracht werk als 'Death's Crown' en 'Beginnings'. Toch kwam de band in de jaren negentig weer langzaam tot leven met concerten op onder andere Nearfest. Meer dan vijfentwintig jaar na het laatste 'echte' album is in 2004 de opvolger van 'Crafty Hands' eindelijk een feit. Reden om te spreken met gitarist Stanley Whitaker.

"Hallo. Met Stan Whitaker. Hoe gaat het daar in Europa?"

Prima! Daar ook?

"Ja, we zitten met zijn allen thuis bij Frank. We wilden meer interviews tegelijk doen maar de telefoon kan het niet aan. Hier in de buurt zitten dus nog een stel bandleden maar ik doe over het algemeen het telefoonwerk."

Laten we maar meteen beginnen. Ik hoorde voor het eerst dat er een nieuw Happy the Man album aan kwam in '99. Waarom duurde het zo lang?

"Haha, dat dachten er meer inderdaad. Toch waren de plannen toen niet echt concreet."

Maar je kwam rond die tijd wel weer samen?

"Eigenlijk al eerder. Halverwege de jaren negentig waren we weer actief. Dat was in 1997 maar toen gingen we vrij snel weer uit elkaar. We hadden er gewoon genoeg van. Amerika is voor de progressieve rock gewoon helemaal niks dus we waren het hele gedoe zat. We wisten niet meer waar we het voor deden, dus besloten er toen maar mee te stoppen."

Toch kwamen jullie weer bij elkaar.

"Ja, toen kwamen ook de festivals als Baja Prog. Amerika is zoals ik al zei bagger. Maar ik sprak op den duur iemand die zei dat ik eens op Internet moest gaan kijken omdat daar veel over de band te vinden moest zijn. Ik ging daarna zoeken en was verbaasd dat er in Europa zoveel belangstelling was voor onze muziek. Het muzikale klimaat is daar zoveel beter wat dat betreft. Ineens realiseerden we ons dat er toch mensen waren die ons materiaal echt konden waarderen en dat was een enorme stimulans om met de band door te gaan."

Was dat ook rond de tijd dat 'Death's Crown' uitkwam?

"We hebben die opnames tussen de eerste twee albums gemaakt. Net toen we erachter kwamen dat er interesse was van fans kwamen we in contact met Cuneiform. Het was blijkbaar bekend dat materiaal er nog lag en zij wilde het graag uitbrengen. Zodoende werd 'Death's Crown' alsnog uitgebracht."

En toen zijn jullie gaan werken aan nieuw materiaal?

"Ja, toen kwam het langzaam weer op gang. Eerst gingen we aan de slag met bestaand werk maar spoedig gingen we ook weer schrijven."

Was Kit Watkins er toen nog bij betrokken?

"Nee, die is er eigenlijk nooit meer bij gekomen. Toen Frank (Wyatt) en ik besloten dat we toch weer iets wilden gaan doen hebben we uiteraard contact opgenomen met Kit. Hij had op zich wel interesse om mee te doen, nieuw materiaal te schrijven en op te nemen. Alleen beslist niet meer dan dat. Hij zag het echt niet zitten om weer live te gaan spelen, terwijl Frank en ik dat juist als groot deel van de uitdaging zagen. Zodoende kwamen we al snel tot de conclusie dat het niet ging werken met Kit en zijn we uiteindelijk verder gegaan met David Rosenthal."

Kenden jullie die al?

"Rick Kennel en ik kende hem. Samen maakten we een periode deel uit van een band genaamd Visions. We hadden op ten duur een optreden in New York, in '88 was het geloof ik. David kwam van de Berkely School of Music. Hij was met een paar vrienden naar ons komen kijken. Toen we hem achteraf spraken bleek hij zo'n beetje al het Happy the Man materiaal te hebben uitgeschreven. Wij hadden dat nooit gedaan, we konden het spelen maar uitgeschreven was het nooit, terwijl we overigens wel noten kunnen lezen. Hij liet toen nog wat stukjes horen en hij speelde zonder problemen een stel nummers op de piano. Eén van die nummers was trouwens 'Miss Mirror's Reflection'. Hij vroeg hoe het eigenlijk met de band zat en of we ooit weer iets van plan waren. Uiteindelijk spraken we af dat als we ooit weer iets gingen doen hij in zijn plaats van Kit kon komen als die niet mee zou willen doen."

Overigens ben ik wel verbaasd dat Watkins niks meer live wil doen. Ik had bij hem, ook door zijn werk bij Camel, altijd een beetje het idee dat juist hij dat geweldig vond. Misschien ook omdat Camel altijd veel live speelde.

"Wij dachten dat ook en waren ook verbaasd dat hij daar geen zin in had. Misschien is het iets van de afgelopen jaren. Vroeger hebben we nooit gemerkt dat hij met tegenzin het podium op ging."

Hoe zijn jullie eigenlijk in contact gekomen met InsideOut?

"We speelden twee jaar geleden op Progday. Daar liepen mensen van InsideOut rond en die benaderden ons na het concert. Ze wisten dat we aan nieuw materiaal bezig waren en lieten ons weten dat er interesse bestond in de release van een eventueel nieuw album. Zo is het balletje eigenlijk gaan rollen."

Gaat het schrijven nog steeds hetzelfde als vroeger?

"Voor een groot deel wel. Ik wilde sowieso weer spul schrijven dat meer progressief was dat het gros van het materiaal dat ik had geschreven dan in de daarvoorgaande jaren. Het verliep allemaal wel natuurlijk."

Maar de inspiratiebronnen zullen anders zijn geweest dat vijfentwintig jaar geleden.

"Dat klopt ja. Eigenlijk herontdekte ik het schrijven van Happy the Man muziek. Alhoewel het, zoals ik al zei, wel natuurlijk verliep. De muziek komt er eigenlijk vanzelf uit. Natuurlijk doe je altijd hier en daar inspiratie op, maar toch is het niet meer op dezelfde manier zoals vroeger. Toen we begonnen waren we zwaar beïnvloed door bands als Gentle Giant en King Crimson. De band wilde muziek maken in dezelfde stijl. Dat was is het begin echt een doel, maar naarmate de tijd vorderde waren we zo thuis in de stijl die we ons eigen hadden gemaakt dat het nieuwe materiaal er in feite vanzelf uitkwam. Zonder te willen klinken als de bands die ons beïnvloed hadden."

Waneer zijn jullie eigenlijk begonnen met opnemen voor het nieuwe album. Is het nieuwe materiaal gedurende vijf jaar stukje bij beetje opgenomen?

"Neen, we zijn in maart begonnen met opnemen. Op verschillende locaties. Mijn deel is bijvoorbeeld opgenomen in de Crafty Hands studio van Frank (Wyatt)."

Hoe zijn de reacties overigens op het nieuwe album?

"We weten nog niet precies hoe hij door het publiek ontvangen gaat worden omdat alleen de promo nog maar in omloop is. De mensen die we hebben gesproken over het album zijn in ieder geval erg enthousiast. Ook om het feit dat er sinds de eerste twee albums eigenlijk niks veranderd is. Natuurlijk is het allemaal wat moderner geworden maar onze stijl is eigenlijk hetzelfde gebleven. Mensen vinden het geweldig, dat we niet ineens klinken als een oude band die plotseling een jong en nieuw geluid wil laten horen."

Is dit een eenmalige gebeurtenis of kunnen we in de toekomst nog meer materiaal verwachten?

"We willen er zeker mee door gaan. We hebben er plezier in, zeker nu blijkt dat er nog een grote schare fans is. We willen in de toekomst meer materiaal uitbrengen en daarbij alles doen wat erbij hoort. Dus ook touren daar waar mogelijk."

Misschien een tour naar Europa!

"Dat zouden we echt geweldig vinden. Zeker nu blijkt dat we daar toch veel fans hebben. Vroeger wilde we al naar Europa, maar dat was met geen mogelijkheid te doen. Nu hebben we ook het geluk dat we een Europees label hebben, dan stap je toch iets eerder het vliegtuig in. Mij lijkt het in ieder geval geweldig. Helaas zijn er op dit moment nog geen concrete plannen dus er moet gekeken worden wat de mogelijkheden zijn. Indien mogelijk als support act van een grotere band maar dat is dus nog niet bekend."

Spelen jullie de komende periode in eigen land live?

"Er zijn wel wat aanbiedingen. Vroeger was het altijd zo dat de oostkust het terrein was van de band. Daar konden we tenminste spelen. De westkust daarentegen was erg slecht, daar waren gewoon amper zalen die Happy the Man wilde boeken. Het was dan ook een verrassing om te zien dat er nu wel ineens aanbiedingen zijn."

Nog éénmaal terug naar het verleden. Jullie eerste twee albums zijn ooit uitgebracht op Arista. Hoe is dat contract eigenlijk afgelopen eind jaren zeventig?

"Arista had er gewoon genoeg van. Progressieve rock begon toen aan een enorme dip en ze wisten niet wat ze met ons aan moesten. Ze wilden wat moderns, iets dat aansloot op wat toen populair was. We waren bezig aan 'Crafty Hands' toen we het bericht kregen dat ze ons eruit wilde hebben. Daar zit je dan in de studio. Gelukkig had Arista ook wel door dat we dusdanig ver waren met het album dat ze ons er niet zomaar uit konden gooien. Zodoende konden we ons werk afmaken en is de plaat uitgekomen op Arista, maar daarna werden we er meteen uitgeschopt."

Waren jullie betrokken bij de verschillende rereleases?

"Niet echt. Ze zijn inderdaad begin jaren negentig al uitgebracht op een Amerikaans label..."

OneWay records was dat.

"Dat was hem ja. Die klonken wel goed in ieder geval. Er waren veel mensen blij dat ze op cd kwamen daarna zijn ze ook nog uitgebracht op het Franse Musea label. Ik weet eigenlijk niet wanneer dat precies was."

2001 volgens de cd die ik voor me heb liggen.

"Ah. Daar was de band zelf niet bij betrokken. Musea was aan de rechten gekomen en zodoende konden ze uitbrengen. Die versies zijn wel wat fraaier meen ik. Ik kan er ook niet echt mee zitten dat we geen invloed hebben gehad op die uitgaven. Voor ons is het gewoon leuk dat die platen, zoveel jaar na dat ze voor het eerst uitkamen, beter verkrijgbaar zijn dan ooit. Dat hadden we toendertijd nooit kunnen vermoeden."

OProg (10-2004)

Interview met Stanley Whitaker- Tekst & Interview: OProg