Weekcd's

De fanclub van Dream Theater geeft regelmatig cd's uit met voor haar leden boeiend materiaal. In het verleden kwamen er "christmas albums" uit maar inmiddels is de club daar mee gestopt. Nadat het ongenoegen hierover te groot werd besloten dat er voor de fans toch met regelmaat iets bijzonders uit zou komen. Zo kregen de leden in 2002 een 3-track CD'tje met als naam 'The ATCO demos'. Deze drie nummers zijn opgenomen in '91 in één enkele sessie in de Beartracks studios. Dream Theater had enkele jaren eerder het debuut 'Then dream and day unite' uitgebracht en niet snel daarna werd de toenmalige zanger Charlie Dominici ontslagen. Pas vlak voor deze opname vond de band eindelijk haar huidige frontman. Vanuit Canada kwam een tape binnen van Kevin James Labrie en met hem zou Dream Theater tot ongekende hoogtes stijgen. De band was alleen nog op zoek naar een nieuw platencontract en er werden opnames gemaakt om aan het toenmalige ATCO label gezonden te worden. Dit is de eerste officiele uitgaven van die demo, waarna de band vrijwel direct een contact aangeboden kreeg.
De nummers waren ten tijde van deze opnames al zo'n beetje compleet en al snel valt op hoe goed het geheel al klinkt. Natuurlijk is de opnamekwaliteit niet super maar de muziek is al voor 95% compleet. 'Metropolis Part 1' wijkt amper af van de versie die op 'Images and Words' terecht kwam. 'To Live Forever' zou pas later op de single van 'Lie' komen. 'Take The Time' is ook heel volledig. De samples met gesproken teksten zouden er nog bij moeten maar in deze demoversie zijn zelfs de basslijnen al aanwezig.
Deze historisch gezien bijzondere opnames voegen om eerlijk te zijn niet heel veel toe voor de normale luisteraar. De versies van de nummers wijken amper af van het origineel en je zou wat dat betreft ook naar de normale cd kunnen luisteren. Voor de diehard DT fan is dit echter een zeer leuke aanvulling voor de collectie.

OProg (02-2004)

Met ‘Train of Thoughts' heeft Dream Theater in 2004 het ultieme metalalbum willen maken. Dat viel niet bij iedereen in de smaak. Oordelen in de trant van het is “hard om het hard” en "John Petrucci is te dominant ten koste van Jordan Rudess" waren met regelmaat waar te nemen. Nu vind ik dat allemaal nogal meevallen en DT deed met dit album een logische stap in het muzikale spectrum van dat moment.
Het nieuwe DT-album 'Octavarium' is echter veel meer een opvolger van 'Six Degrees of Inner Turbulence'. Dus minder 'metal' , meer prog- en symforock, zelfs spacerock en een bijna logische grotere rol voor Jordan Rudess. De opener, 'The Root of all Evil', doet dit niet vermoeden want men gaat direct stevig uit de startblokken. Opvallend zijn de geluidseffecten die de song inleiden, iets dat op "Octavarium' veelvuldig voorkomt, waarna via piano en kerkklokgebeier de rust aanbreekt met ‘The Answer lies Within'. James LaBrie is uitstekend op dreef en hij is gewoon één van de beste zangers op dit moment. Het nummer heeft symfonische trekken met echte strijkers en veel piano en dat hebben we lang niet in die mate bij DT gehoord. 'These Walls' is meer progmetal, heeft een aanstekelijk refrein en zou met wat "Air Play" hoog kunnen scoren. De mooie Petrucci-solo maar ook de symfonische klanken en hartslag met tikkende klok die doen denken aan Pink Floyd maken de track interessant. Het trouwens niet de enige keer dat aan Pink Floyd gerefereerd kan worden. Zelfs het artwork heeft veel van de kenmerkende PF stijl met de “Acht” als motief. Ook ‘I walk beside You' is geschikt voor toplijsten, maar dat wil niet zeggen dat DT commerciëler geworden is, wel toegankelijker. ‘Panic Attack' is weer heel stevig met heftige solo's van Petrucci en Rudess. Daarentegen heeft ‘Never Enough' opnieuw de toegankelijkheid zoals eerder vermeld door de moderne rock inslag van het nummer met natuurlijk wel de kenmerkende DT ingrediënten. Het klapstuk van het album breekt nu aan met ‘Sacrificed Sons' en de megatrack ‘Octavarium' van vierentwintig minuten. Op deze nummers wordt DT bijgestaan door violen, cello, fluit en Franse hoorn samengebracht in een miniorkestje onder leiding van Elena Barere. ‘Sacrificed Sons' begint met mysterieuze gesprekken met terroristen overgaand in een hele mooie ballad die zich ontwikkelt tot een song met indringende bombastische keyboards en stuwende gitaren. En de titelsong die hierop volgt is geweldig. De Pink Floyd-achtige opening, het door James LaBrie meesterlijk gezongen intro, de zoals altijd uitzonderlijke drums van Mike Portnoy en de zoemende en grommende bas van John Myung leiden het nummer via diverse herkenbare muzikale uitspattingen en passages, o.a. ‘Lucy in the Sky', naar een steeds krachtiger en enerverender slot met een gillende LaBrie tot besluit. Hoewel, besluit, via het toetje van John Petrucci in de vorm van de mooiste gitaarsolo van de cd breekt een zwaar symfonisch “outro” aan waar Jordan Rudess zich nog een keer helemaal kan uitleven.
Voor zover dat al niet reeds is gebeurd treedt DT met ‘Octavarium' definitief toe tot de superklasse van de progressieve bands. Natuurlijk zullen kniesoren wel weer wat vinden om over te jammeren, maar dit heeft kracht, variatie, passie, vakmanschap, emotie. Als je als band zo'n album kan maken ben je bevoorrecht en natuurlijk helemaal als je daar een fan van bent. En indien dit nog niet het geval is wordt het hoog tijd het te worden. Dit mag je niet missen.

Dream Theater is voor het negende album overgestapt naar Roadrunner. Het contract met Warner, dat te danken was aan de van Gentle Giant bekende Derek Shulman, liep ten einde en de band was toe aan iets nieuws. De overstap gaat gepaard met een album dat erg fris klinkt. Dream Theater lijkt zichzelf herontdekt te hebben en gaat met ‘Systematic Chaos’ in mijn oren terug naar ‘Six Degrees’. Met de labelwissel kan het niet direct samenhangen. Net als bij Warner maakt de band eerst het album waarna het label het afgemaakte product pas te horen krijgt. Dit was afgedwongen na ‘Falling to Infinity’ en sindsdien is dan ook elk album op die wijze tot stand gekomen.
De titel van het album, ‘Systematic Chaos’ zegt veel. Op het eerste gehoor lijkt alles kris kras door elkaar te lopen, een wirwar van geluiden, melodieën en partijen, maar niets is minder waar. Alles is bedacht en berekend voor de zeer strak georganiseerde en uitgevoerde composities. De band laat wederom een paar nummers horen die tot de klassiekers van de catalogus kunnen gaan behoren. ‘Systematic Chaos’ kent met het eerste deel van ‘In the Presence of Enemies’ een ijzersterk begin. De eerste paar instrumentale minuten doen denken aan The Liquid Tension Experiment. Het nummer bevat verder alle elementen waar Dream Theater door de jaren heen groot mee is geworden. Na het sterke ‘Forsaken’, een nummer dat wat eenvoudiger is van opzet, komt de band hard uit de hoek met ‘Constant Motion’ en ‘The Dark Eternal Light’. Deze twee tracks zouden zo tussen de nummers van ‘Train of Thought’ passen en met name de laatstgenoemde is door het gebruik van meer stemmen een afwisselende belevenis geworden. ‘Repentance’ is een nieuw deel in de cyclus over de twaalf stappen van het afkicken bij de AA en tevens het meest rustige nummer. In het begin zit een stukje van ‘This Dying Soul’ verwerkt, zodat al snel duidelijk is wat het onderwerp van de track zal zijn. Het nummer valt ook op door de lading bekende namen die hun stem lenen. Mikael Akerfeldt, Jon Anderson, Daniel Gildenlow, Steve Hogarth, Corey Taylor, Chris Jericho, Neal Morse, Joe Satriani, Steve Vai en Steve Wilson doen een bekentenis over alcoholgebruik. Door de combinatie met schitterend gitaar en Mellotron hebben we hier te maken met een kippenvelmoment. ‘Prophets of War’ en ‘The Ministry of Lost Souls’ laten een stevige band horen die uitstekend op dreef is. Hulde ook voor James Labrie die beter in vorm is dan ooit. We besluiten het album met het tweede deel van ‘In the Presence of Enemies’, dat maar liefst zestien minuten klokt. Wederom ijzersterk met veel afwisseling en ruimte voor instrumentale klasse. Wat een band is het toch.
Kortom, deze review is misschien niet de meest kritische, maar wat is er over een cd als dit te zeggen? In mijn beleving is het een album dat hoort bij de beste van Dream Theater en zeker het absolute hoogtepunt van 2007 tot op heden. Vind je alles goed omdat je fan van een band bent, of ben je fan omdat de band zo goed is? Wat mij betreft het laatste en Dream Theater is dan ook van een ongekende klasse.

Dat Dream Theater een maatje groter is dan de meeste bands uit het heden en verleden is al heel lang duidelijk. Het laatste bewijs hiervan was het prachtige ‘Octavarium’. Dat de grenzen opnieuw verlegd zijn was mij na enige draaibeurten van hun nieuwste cd ‘Systematic Chaos’ snel duidelijk. Dream Theater weet de gemoederen altijd weer opnieuw bezig te houden.
De hoes geeft het album goed weer, een wirwar van snelwegen waarop mieren lopen die chaotisch bezig lijken. Lijken want dat er een complex systeem achter hun gedrag zit is bekend. Zo ook bij Dream Theater, die dit met dit nieuwe album opnieuw etaleert.
John Petrucci strooit met weergaloze gitaarsolo’s, James Labrie zingt beter dan ooit, de keyboarduitstapjes van Jordan Rudess zijn onnavolgbaar creatief, dit alles samengehouden door wervelende baslopen van John Myung en complexe drumpatronen van drummeester Mike Portnoy.
Geweldige songs zijn het resultaat waarbij het tweeluik ‘In the Presence of Enemies part 1 als opener en part 2 als afsluiter - samen ruim vijfentwintig minuten - het geheel schitterend rond maakt. Andere toppers zijn ‘Forsaken’, het anti-Irak-oorlogsnummer ‘Prophets of War’ - met tekst van Labrie - en ‘The Ministry of Lost Souls’. Speciale vermelding verdient ‘Repentance’, een ongelooflijke knappe song waarin de stemmen van o.a. Steve Wilson (PT) en Neal Morse zijn verwerkt. Het zorgt voor een emotionele en muzikale eruptie die op eenzaam hoog niveau staat. Zware metalkost en daardoor minder toegankelijk zijn de tracks drie en vier, ‘Constant Motion’ en 'Dark of Eternal Night'. Die hebben gewenning nodig en zijn heftiger dan de andere nummers.
Dream Theater heeft een album afgeleverd zoals je zelden meemaakt en waarvan er maar een handvol in mijn cd-verzameling zitten. Boeiend vanaf de eerste tonen, overzichtelijk en sterk opgebouwde nummers vol instrumentale uitbarstingen zonder de melodie te vergeten. En die blijven boeien en telkens naar een nieuwe draaibeurt doen verlangen. Het spelplezier spat er vanaf, op een dergelijk album mag je als band als pionier van de progressieve metal trots zijn. Een nieuw meesterwerk, mijn nummer één voor 2007 is bekend.
Op naar het optreden op 9 oktober a.s. in Ahoy, onderdeel van hun wereldtournee.

Anno 2009 is Dream Theater inmiddels toe aan het tiende album. Zeker de helft van deze albums werden met gemengde gevoelens ontvangen. Ondanks verkoopcijfers waar geen enkele progressieve rockband aan kan tippen en het feit dat de band ermee steevast hoog in jaarlijstjes eindigt is er ook altijd wel kritiek. De groep zou geen progressie meer maken, te geforceerd klinken en niets meer toevoegen. Zelf behoor ik tot de groep die elk album zeer hoog inschaalt. Ik ben dan ook geen fan van de band die kritiekloos alles goedvindt, maar een liefhebber omdat de muziek van de Amerikanen zo'n grote klasse heeft.
‘Black Clouds and Silver Linings’ is een typisch Dream Theater album geworden. Vond je de muziek tot op heden niks, dan kan ik me niet voorstellen dat dit nu wel het geval is. En ben je bewonderaar van de groep, dan zullen deze drie schijven met open armen ontvangen worden. Om het voor de kenner kort te omschrijven, het is volgens drummer Mike Portnoy een album als volgt geworden:

"a Dream Theater album with ‘A Change of Seasons’, ‘Octavarium’, ‘Learning to Live’, ‘Pull Me Under’ and ‘The Glass Prison’ all on one album."

Misschien is dit inderdaad wel de beste omschrijving. Hoogtepunten zijn er volop en met tevens een nummer dat ik nu al ben gaan zien als een song die behoort tot de beste momenten van Dream Theater tot nu toe: 'The Best of Times'. Nadat de vader van Portnoy te horen kreeg dat hij stervende was, hetgeen ook vrij snel daarna gebeurde, schreef Mike dit nummer over hun leven samen. Voeg daar een LaBrie in vorm aan toe en werk het af met een gitaarsolo in de trant van ‘The Spirit Carries On’ en een topper is geboren.

Bij een band met zoveel kwaliteit en creativiteit in huis als Dream Theater kan er weinig fout gaan als er een nieuw album gemaakt gaat worden. Men kan er bijna blind op varen dat een nieuwe topper het licht gaat zien. En na intensieve beluistering van ‘Black Clouds & Silver Linings’ is volledig duidelijk: dit is nu ook weer het geval.
Dream Theater is met inmiddels tien miljoen verkochte albums zonder discussie een paar maten groter dan hetgeen in de progrock en progmetal scene verder actueel is. En daardoor al heel lang een referentie voor anderen.
‘Black Clouds & Silver Linings’ bevat zes nummers die voor het merendeel boven de tien minuten klokken. Dream Theater is een band vol muzikale contrasten die meestal per nummer uitgespreid zijn. Maar nu zitten die dynamische wisselingen, voor mijn gevoel meer dan anders, nog meer in de songs verwerkt. Opener ‘A Night to Remember’ heeft als voorbeeld zo’n huiveringwekkend mooie overgang waar elke luisterbeurt weer reikhalzend naar uitgekeken wordt. Het volgende ‘A Rite of Passage’ laat de steviger kant van de band meer benadrukken waarna ‘’Whiter’ op het juiste moment een rustpunt vormt. ‘Shattered Fortress’ bevat een aantal in een iets andere vorm uitgewerkte herhalingen van eerder werk, het is dan ook het laatste deel van Portnoy’s - is en blijft een unieke superdrummer - Anti Alcohol strijd. ‘The Best of Times’ is een ode aan de overleden vader van hem en tilt de band opnieuw naar een nog hoger niveau. Pertrucci en Rudess zijn ongeëvenaarde artiesten die de meest mooie dingen rondstrooien waarmee als vanouds Myung geweldig kan mee bassen. Ook nu weer een theatrale afsluiter met ‘The Count of Tuscany’, twintig minuten spanning waarin James LaBrie zich nog eens volledig kan uitleven en de onzinverhalen alsof hij niet een topzanger zou zijn een fabeltje maakt.
Energiek, emotierijk, evenwichtig, geniaal, technisch en productioneel top, wat wil je nog meer? De laatste drie cd's van Dream Theater hebben bij OJE Music de maximale vijf OJE's gekregen. Kritiekloos of gewoon een goede neus voor topkwaliteit?
Er kan uit drie versie gekozen worden. Een enkele cd of een drie-cd met extra een uitstekende cover-cd en het album instrumentaal of een box met ook nog een interactieve editor-dvd, het album op vinyl, muismat en litho. Ik zou, als het op te brengen is, de laatste nemen, dit is tenslotte een zeer bijzonder album.

JProg (06-2009)

Bezetting:
James LaBrie - zang
Mike Portnoy - drums
John Petrucci - gitaar
John Myung - bas
Jordan Rudess - keyboards

Discografie (selectief)
When Dream And Day Unite (1989)
Images And Words (1992)
Live At The Marquee (1993)
Awake (1994)
A Change Of Seasons (1995)
Falling To Infinity (1997)
Once In A Livetime (1998)
Scenes From A Memory Metropolis Part II (1999)
Live Scenes From New York (2001)
Six Degrees of Inner Turbulence (2002)
Train Of Thought (2003)
Octavarium (2005)
Systematic Chaos (2007)
Black Clouds & Silver Linings (2009)