De opvolger van het in 2000 uitgebrachte 'The Seventh House' biedt bij de eerste beluistering niet direct vernieuwende klanken. Het is een degelijk werkstuk welke pas na meerdere draaibeurten zijn details loslaat. De waardering is bij mij van 'goed' vrij snel naar 'uitstekend' gegaan. Vooral het wat dominantere toetsenwerk van Martin Orford valt op en bevalt uitstekend, maar de gitaar van Michael Holmes krijgt daarnaast voldoende ruimte. De bekende muzikale kenmerken van IQ zijn ruimschoots aanwezig. Daarbij gevoegd talloze kleine muzikale vondsten die er mede voor zorgen dat de cd vaak de speler in gaat. Het album bevat maar vijf nummers. Dus allen lang met als uitschieter 'Harvest of Souls', ruim vierentwintig minuten, de langste IQ track ooit. Het schijnt een anti-America song, "The World is lost but loves America", te zijn, maar de tekst is, zoals vaker bij IQ alias Nicholls, onnavolgbaar. Maar ook Peter Nicholls zelf schijnt regelmatig moeite te hebben zijn songteksten nog te begrijpen. Het nummer brengt de luisteraar via zes prachtige muzikale thema's naar een wat teleurstellend slotakkoord. Dat lijkt wel erg op voorgaand werk, waardoor nipt de vijfde OJE Music bal gemist wordt.
Het zag er somber uit voor IQ. Na het vertrek van drummer Paul Cook hield ook toetsenist Martin Orford het voor gezien. Tot overmaat van ramp was zanger Peter Nicholls vrij ernstig ziek. In het bijna dertig jarige bestaan heeft de band wel vaker personele problemen gekend, maar men is altijd versterkt uit de narigheid opgestaan. Dat lijkt nu ook weer het geval. Een nieuwe drummer had men al een tijdje met Andy Edwards (Robert Plant Band). Een keyboardspeler werd gevonden in Mark Westworth (Darwin’s Radio) en met het trouwe koppel, gitarist Michael Holmes en bassist John Jowitt, en de herstelde Nicholls was men weer compleet en in staat om het negende studioalbum, ‘Frequency’, te produceren.
De start is wat merkwaardig, de vermelding dat de eerste atoombom op Hiroshima is gevallen. Als ‘Frequency’ een veeldraaier gaat worden, IQ-albums zijn dat in de regel wel, zal dat snel gaan vervelen. Maar erg lang duurt het niet - is het een deel van een concept? - en vanaf de eerste muzikale tonen klinkt alles vertrouwd. En vooral fris. Vernieuwend is de band allang niet meer, maar met name de inbreng van de nieuwe toetsenist is een creatieve impuls. Minder klassieke, meer moderne synthesizers alsof meegelift wordt op de revival van de eighties electronic-pop van dit moment. Peter Nicholls vertoont geen spoor van sleet en zingt de zeven nummers op een niveau waarmee hij nog maar eens bewijst bij de beste zangers van de (neo) progrock te behoren.
IQ heeft wel voor de veilige weg gekozen. Oerdegelijk met hier en daar mooie uitschieters. De gitaarsolo’s van Mike Holmes op de titelsong bijvoorbeeld. De toetsen van Mark Westworth op ‘Life Support’ die Martin Orford snel doet vergeten. De uptempo basloop van John Jowitt op ‘Stronger than Friction’. De gedragen song ‘One Fatal Mistake’ als contrast met het angstaanjagende ‘Ryker Skies’.
De band heeft ook weer een hele lange track, ruim dertien minuten, met ‘The Province’. Een hoogtepunt op zich, laat zoiets maar aan IQ over. Het afsluitende ‘Closer’ heeft beduidend minder vuur maar een mooi slotakkoord is het wel.
Het is dus zeker niet over met IQ. ‘Frequency’ heeft alles wat de band zo uniek en hoogstaand maakt. Echter, invloedrijk en geliefd zal men alleen in het progrock wereldje blijven. Daarbuiten zal men geen potten breken, maar dat was al heel lang zo.
Nog een opvallend detail. Voor de geplande live dit jaar optredens zal de oude drummer Paul Cook weer opdraven. Andy Edwards runt een muziekschool en kan niet lang van huis.
JProg (05-2009)
Bezetting:
Peter Nicholls - zang
Mike Holmes - gitaar, toetsen
Mark Westworth - toetsen
John Jowitt - basgitaar, zang
Andy Edwards - drums
Discografie:
Seven Stories into Eight (cassette) (1982)
Tales from the Lush Attic (1983)
The Wake (1985)
Living Proof (live) (1986)
Nine in a Pond is Here (1987)
Nomzamo (1987)
Are you Sitting Comfortably? (1989)
J'ai Pollette D'arnu (1990)
Ever (1993)
ForEver Live (1993)
Subterranea (1997)
Seven Stories into Ninety Eight (1998)
The Lost Attic (1999)
Subterranea: The Concert (2000)
The Seventh House (2000)
Dark Matter (2004)
Frequency (2009)