Fantasy is één van de bands die behoren tot de typisch Engelse progressieve golf begin jaren zeventig. De muziek klinkt, ondanks de vele toch wel herkenbare elementen nog steeds vrij uniek. De basis van de muziek lag, net als bij soortgelijke bands, niet in ellenlange instrumentale passages en zeer gecompliceerde teksten. Fantasy was een songgeoriënteerde groep en de progressieve elementen zitten vooral in de toetsen gecombineerd met fraaie harmonieën. Bij veel vergelijkbare artiesten was de carrière, gelet op het aantal albums, een vrij korte. Ook deze Britten kwamen niet verder dan één langspeler, het uit 1973 stammende ‘Paint a Picture', dat op het grotere label Polydor verscheen.
De eerste tekenen van leven van dit gezelschap vinden we terug in 1970 in een boerderij met de naam ‘Chapel Farm'. Dit was het huis van de familie Petley. Hun zoon, zanger Paul Petley, repeteerde hier met vrienden en aanvankelijk namen ze als bandnaam ook ‘Chapel Farm' aan. Leden van de oorspronkelijke band waren elektrisch gitarist Geoff Whitehorn, zanger en gitarist Paul Lawrence, toetsenist David Metcalfe, bassist David Read, drummer Brian Chatham en lead-gitarist Bob Vann. De samenstelling zou in de periode daarop nog iets veranderen, zo verdween Paul Petley al vrij snel van het podium.
De overgebleven heren gingen met goede moed verder. Ze begonnen met het coveren van nummers terwijl ze al vrij snel overgingen op het schrijven van eigen materiaal. Optredens zouden ook steeds vaker plaats vinden. Drie weken voordat de Chapel Farm in het voorprogramma van Argent zou staan sloeg het noodlot echter toe. De band zou in een hotel in Cliftonville meedoen aan een competitie van Melody Maker, waar Bob Vann van een klif viel. Paul Lawrence kan het zich nog goed herinneren. “De rest van ons was terug gegaan naar het hotel. De bezorgdheid sloeg toe, mede omdat het de achttiende verjaardag van Bob was en hij veel had gedronken”. Bob kwam beneden op het strand dodelijk terecht en overleed in de ambulance op weg naar het ziekenhuis.
De band rond het verschijnen van het eerste album
Polydor 1973 44:11 Waardering: Ondanks deze tragedie besloten de overgebleven bandleden door te gaan met Chapel Farm. Bandwisselingen zouden volgen. Brain Chatham vertrok en gitarist Pete James en drummer Jon Webster, beide afkomstig uit de lokale band Joy, kwamen de gelederen versterken. Besloten werd de naam te veranderen in Firequeen en de groep ging de weg op als support-act voor de Edgar Broughton Band en de Pink Fairies. Ook werd een demo met eigen materiaal opgenomen die onder andere naar Decca verstuurd werd. Het was echter Polydor dat als eerste reageerde en de groep ook wilde laten tekenen, echter op voorwaarde dat de bandnaam anders zou worden. “Ze zagen niks in de naam Firequeen”, herinnert Dave Metcalfe zich nog. "Het leek teveel op Queen. Wij wilden eventueel onze oude naam wel weer gaan gebruiken maar Chapel Farm zou volgens Polydor teveel de suggestie wekken dat het om een countryband ging. Zodoende stelde ze de naam Fantasy voor.” Volgens Lawrence had de band ook geen keus. “We kregen die bandnaam en hebben er onze hele carrière een hekel aan gehad. Terwijl ze wel gelijk hadden want de naam was wel representatief voor onze muziek”.
Met een driejarig contract op zak ging de groep de Chipping Norton Studios in met producer Peter Sames. Hij was verantwoordelijk voor de enorme hit ‘You're a Lady' van Peter Skellern. Oorspronkelijk had het debuut uit moeten komen als ‘Virgin On The Ridiculous' , maar op het laatste moment werd voor ‘Paint a Picture' gekozen. Naast veel materiaal dat al live werd gebracht werd ook ‘The Award' opgenomen en als derde nummer op het album gezet. Dit was een eerbetoon voor de verongelukte Bob Vann. Ook werd het nieuw geschreven ‘Politely Insane' opgenomen, waarmee Polydor zijn gewilde potentiële single kreeg. Samen met ‘I Was Once Aware' werd dit nummer uitgebracht als single, om helaas bepaald niet de verkoopcijfers te behalen die Polydor wenste. Volgens de band had het album een grote schare fans van Genesis, Caravan en Camel aan kunnen spreken als ze het hadden gehoord. Die verwachting had Metcalfe. “Het lukte ons maar niet om door de barrière van herkenning heen te komen. Polydor snapte onze muziek niet echt en we kregen een management dat ons niet geheel serieus nam”. Polydor behaalde met artiesten als Slade en The Who enorme successen in Engeland en vond dat de groep zich niet genoeg toelegde op de muziek, hetgeen ook bleek uit het feit dat alle bandleden gewoon een volledige baan hadden.
Ondanks het totaal uitblijven van commercieel succes ging de groep onverdroten door, vertrouwend dat hun muziek tijd nodig zou hebben om aan te slaan. Fantasy trad zelfs op in de beroemde Marquee in Londen in het voorprogramma van Queen, waarna het regelen van optredens verder helaas steeds lastiger werd. Ondanks dit is 'Paint a Picture' nog steeds een zeer fraai album. Een album dat zeker de liefhebber van symfonische Engelse rock in de stijl van Genesis en Caravan, een stijl die ook uitgedragen werd door bands als Spring en Cressida, aan zal spreken. Het is ook niet voor niets dat de interesse vanuit het selecte gezelschap liefhebbers het album later spectaculair groeide. In de loop van de jaren negentig werd het dan ook als een trofee uit mooie tijden binnengehaald en kreeg het het stempel ‘verloren meesterwerk' mee. De band zelf heeft daar niet heel veel aan gehad, aangezien ze na 'Paint a Picture' al bezig was in rook op te gaan.
Bandfoto op de achterkant van het eerste album
Audio Archives 1993/99 (opgenomen in 1974) 39:01 Waardering: Ondanks de teleurstellende resultaten ging de groep in 1974 wel weer de studio in en wederom met producer Peter Sames.
Vanaf het begin was de sfeer echter slecht. “Vanaf het moment dat we de studio in gingen wisten we dat we iets hadden dat beter was dan alles dat we tot dan toe hadden gedaan”, aldus Metcalfe. “Helaas was de sfeer niet al te best en lukte bepaalde dingen niet. Met name het samenwerken met de producer, die niet achter het product stond”. De afgemaakte opnames werden niet geaccepteerd door Polydor en Metcalfe vertrok. De rest van de band zou heel spoedig ook ontbinden en de tapes zouden op een plank verdwijnen om daar de komende decennia te blijven liggen. ‘Paint a Picture' kreeg zoals gezegd begin jaren negentig plots een legendarische status toen het Duitse label ‘Second Battle' het uitbracht op cd. De reacties waren, met name vanuit de kringen van progliefhebbers zo goed dat Polydor Japan het album een jaar later alsnog uitbracht. Ook de opnames gemaakt in 1974 kwamen weer boven water en werden uitgebracht door het label Audio Archives onder de naam ‘Beyond the Beyond'. Het album is iets minder rustig dan het debuut en heeft wat commerciëlere tracks die veelal rond de drie minuten klokken. Qua geluid is het een logisch vervolg op ‘Paint a Picture'. Ik verwacht niet dat deze opvolger wel een groot succes zou zijn geweest als het in 1974 zou zijn uitgebracht. De markt voor dit soort muziek was te klein en ondanks het goede geluid en de sterke nummers was er niets waardoor de groep er voor een groot publiek echt uitsprong. Voor de kleine markt liefhebbers van Engelse ‘seventies symfo' is het echter een grote aanrader.
In 2005 is inmiddels een nieuwe ‘geremasterde' (?) versie verschenen van ‘Paint a Picture' op het vreemde labeltje Lake Eerie. De bonustracks die op de cd aanwezig zijn komen van ‘Beyond the Beyond'. Van dat album is na '93 ook al een nieuwe versie verschenen. ‘Beyond the Beyond Plus' kwam uit in '99. Wederom een remaster met ook weer bonusmateriaal. Dit is afkomstig van het enige ontbrekende puzzelstukje in dit verhaal: ‘Vivaratum'.
Audio Archives 1993 (opgenomen in 1970/73/76) 39:01 Waardering: Het relatieve succes van de twee albums begin jaren negentig zorgden ervoor dat Audio Archives nog één cd uit Fantasy heeft weten te persen. Een weinig boeiend restjesalbum met demo's en het genoemde b-kantje ‘I Was Once Aware'. Dit is eigenlijk ook de enige reden dat iemand dat album zou willen hebben. De demo's uit begin jaren zeventig zijn matig, grof en laten een typisch demogeluid horen van een band die duidelijk nog niet zijn weg heeft gevonden. Pakkende keyboards zoals Mellotron ontbreken dan ook geheel. De bron van het materiaal uit '76 is me echter niet duidelijk. Blijkbaar is Fantasy, hetzij minder professioneel dan een paar jaar eerder, toch nog beperkt actief geweest nadat het werd ontbonden.
De reden om toch dit album aan te schaffen verdween al helemaal toen op ‘Beyond the Beyond plus' het overgrote deel van ‘Vivaratium' als bonus opdook. Echter zonder ‘I Was Once Aware', hetgeen nog steeds erg jammer is.Inmiddels kan de beginnende luisteraar gewoon de 2005-versie van ‘Paint a Picture' aanschaffen om het merendeel van de band in zijn bezit te hebben. Voor het bijna volledige overzicht zijn de eerste cd van ‘Paint a Picture' en ‘Beyond the Beyond plus' aan te raden en slechts de fanatieke verzamelaar zal ‘Viviratium' ook ergens op moeten scharrelen. Ik ben echter van mening dat laatstgenoemde nooit uit de kast zal komen.
OProg (1-2007)
Een belangrijke bron van informatie voor dit verhaal is Record Collector No.153 geweest. Dit verscheen in Mei 1992 met een artikel van Mark Paytress over de band.
© 2003-2024 OJE Music OJE Web All Rights Reserved
